Dit is een aandoening waarbij de mestcellen in het lichaam overmatig en ongecontroleerd activeren en daardoor teveel ontstekingsstoffen afgeven, Deze overreactie kan leiden tot een diverse klachten waaronder huidproblemen (roodheid, jeuk en galbulten), spijsverteringsklachten, (voedselgerelateerde) buikklachten, vermoeidheid, concentratieproblemen, hartkloppingen en luchtwegklachten. Dit komt omdat mestcellen in ons hele lichaam voorkomen
MCAS is, mede vanwege de diversiteit van symptomen een ingewikkeld complex ziektebeeld. Waarover we steeds meer leren maar ook nog heel veel onduidelijk is
Mestcellen zijn witte bloedcellen (immuuncellen) die zich bijna overal in het lichaam bevinden. Ze functioneren als een soort alarmsymptomen en reageren op allerlei bedreigingen. Ze beschermen ons tegen schadelijke stoffen ofwel wat de mestcel als schadelijke stof ziet. Mestcellen spelen dus een hele belangrijke rol in ons immuunsysteem. Wanneer mestcellen geactiveerd worden, kunnen ze verschillende stoffen vrijgeven (histamine, tryptase, cytokinen, chemokinen, leukotriënen) . Deze hebben allemaal hun eigen effecten.
MCAS treedt op wanneer er te veel mestcellen aanwezig zijn maar kan ook optreden als de mestcellen te gevoelig of overactief zijn. Maar het gevolg van beide is een hoge activiteit van de mestcellen en daardoor een verhoogde ontsteking door het vrijkomen van een grote verscheidenheid stoffen. De meest bekende stof is histamine, maar dit is zeker niet de enige stof die vrijkomt bij een mestcelreactie. Bij de ene persoon kan een mestcel stofje X vrijgeven, terwijl bij de andere persoon stofje Y vrijgegeven wordt. Dit maakt ook dat de symptomen zo divers zijn en bij elke persoon anders kunnen zijn. Ook is de trigger voor de overactieve mestcel bij iedereen anders. Bekende triggers zijn temperatuurveranderingen, stress (lichamelijk of mentaal), infecties, lichaamsbeweging, verschillend voedsel, medicijnen, geuren, insectenbeten, huidirritatie en zonlicht.
De diagnose MCAS kan gesteld worden door herkenning van de symptomen en positief effect van behandeling. Soms kan aanvullend onderzoek hierin ondersteuning geven (zoals een verhoogd aantal mestcellen aangetoond met een CD117 kleuring op biopten uit de dunne darm).
Het wegnemen/herkennen van triggers is heel belangrijk in klachtenvermindering. Het wegnemen van voedselgemedieerde triggers is hiervan een hele belangrijke en begeleiding van een dietiste is vaak noodzakelijk.
Verder zijn er medicamenteus diverse behandelmogelijkheiden, gericht op histaminereceptor blokkers of mestcelstabilisatoren. Wel is het belangrijk om een medicament 1 voor 1 te proberen (trial and error) omdat effect van medicatie bij elke MCAS patient anders is, maar een MCAS patient ook heel gevoelig is voor bijwerkingen van medicatie. Derhalve starten we altijd heel langzaam met en lage dosering.
Wil je meer weten over MCAS?